Het Schoolleidersregister Primair Onderwijs (PO) introduceerde eind 2020 een nieuwe beroepsstandaard voor schoolleiders in het primair onderwijs. Reden voor Vigor om een nieuwe aanpak te ontwikkelen om schoolleiders weer goed te kunnen kwalificeren. We zijn een van de eersten die een audit krijgen vanuit het Schoolleidersregister PO, daarmee lopen we in EVC-land dus voorop op dit gebied. Alle reden om Jenne Wierstra en Robbert Jan van den Bos, de twee ervaren assessoren die verantwoordelijk zijn voor de nieuwe aanpak, hierover aan de tand te voelen.
Het Schoolleidersregister PO, voor en door schoolleiders, zet zich in voor de ontwikkeling van individuele schoolleiders en van de beroepsgroep als geheel. “De oude beroepsstandaard is naar aanleiding van een evaluatie aangepast”, vertellen Jenne en Robbert Jan. “Als schoolleider ben je verplicht om je te registreren. Iedere vier jaar moet je je bovendien opnieuw laten herregistreren. Daarmee word je gestimuleerd om je te blijven ontwikkelen. Om voor herregistratie in aanmerking te komen, moet je kunnen aantonen welke groei je in die periode hebt doorgemaakt. Volgens de nieuwe beroepsstandaard moet je in totaal 100 punten behalen. Dat kan via bijvoorbeeld een opleidingsaanbod waaraan vooraf al een bepaalde herregistratiewaarde is toegekend. Je kunt de herregistratiewaarde echter ook achteraf laten vaststellen door een professionele beoordelaar. Daar komt ons EVC-traject natuurlijk om de hoek kijken.”
Zelfreflectie als essentiële toevoeging
Bij de vorige beroepsstandaard lag de focus op onderwijskundig leiderschap en op de competenties van de schoolleider. “In de nieuwe beroepsstandaard – bedoeld om de kwaliteit en het niveau van scholen omhoog te trekken – draait het om zogenaamde leiderschapspraktijken, feitelijk verschillende situaties waarin je als schoolleider het verschil kunt maken op een school. Deze zijn vertaald in vijf thema’s. Kort gezegd: een goede schoolleider 1. werkt aan een gedeelde visie op onderwijs, 2. stimuleert leraren en andere medewerkers om zich te ontwikkelen en hun kwaliteiten in te zetten, 3. creëert op school een professionele cultuur waardoor leraren goed les kunnen geven, 4. onderhoudt goede relaties met ouders, gemeenten en zorgverleners, 5. speelt een cruciale rol in de verbinding tussen de school en haar omgeving. Meest essentiële toevoeging voor directeuren die zich willen laten herregistreren, is echter het onderdeel zelfreflectie: als schoolleider moet je kunnen reflecteren op je eigen functioneren.”
Onderscheidende werkwijze
“Voor ons was het de uitdaging om een aanpak te ontwikkelen die aansluit op de nieuwe beroepsstandaarden en daarnaast past bij de onderscheidende werkwijze van Vigor. Kandidaten voor herregistratie moeten uiteraard een portfolio én een reflectieverslag opleveren en een uitvoerig gesprek voeren met twee assessoren, maar het is verder aan ons om een en ander vast te leggen in een rapportage. Wij observeren en vragen door, om vervolgens te beoordelen of de vereiste competenties aanwezig zijn. Verder kijken we waar onbenut potentieel is naar de toekomst toe. Niet alleen vaktechnisch, maar ook als het gaat om beroepsoverstijgende competenties als initiatief, zelfstandigheid, communicatie, samenwerking én het reflecterend vermogen.”
Schulman vs EQF
“In de nieuwe beroepsstandaard worden de Schulman criteria gehanteerd. Vanuit onze eigen Vigor aanpak voegen we daar de EQF (European Qualifications Framework) methodiek aan toe. Wij hebben ervaren dat dit noodzakelijk is om een totaalbeeld te krijgen van de kandidaat. We zijn momenteel bezig met twee pilots om onze aanpak te toetsen. We zijn met name benieuwd in hoeverre je de Schulman scores en de EQF scores één op één naast elkaar kunt zetten: waar zitten de verschillen.” De audit door het Schoolleidersregister PO wordt natuurlijk sowieso een spannend moment. “Daarmee wordt zichtbaar waar eventueel nog verbeterpunten zitten. Het Schoolleidersregister PO gaat over het ‘wat’, het is aan organisaties zelf om het ‘hoe’ uit te kristalliseren en dat doet iedereen op zijn eigen manier. Dat is prima maar de waardering moet natuurlijk wel hetzelfde zijn. Het mag niet zo zijn dat je bij de ene aanbieder makkelijker je herregistratie krijgt dan bij de ander. Vanuit onze kant hebben we er in ieder geval alle vertrouwen in dat de audit goed gaat verlopen.”