Anderhalf jaar geleden vroeg Klaas Hoeksema, directeur van EVC Centrum Vigor, in de blog ‘Stijgen van de zolder naar de kelder’ aandacht voor het feit dat er nog steeds instanties zijn die hun werknemers adviseren om hun Vakbekwaamheidsbewijs Arbeidsmarktroute, behaald met een EVC-traject, om te zetten in een diploma.
Hoeksma legt uit waarom het wat hem betreft een paradoxaal verzoek is: “Een diploma is een startkwalificatie, het is een bewijs dat je over bepaalde basiskennis beschikt. Een Vakbekwaamheidsbewijs is daarentegen veel meer dan dat: het gaat niet alleen over kennen maar ook over kunnen.”
Een stap achteruit
“Als mensen al vakbekwaam zijn bevonden op basis van een opleidings- of beroepsstandaard en je zou dit alsnog willen verzilveren naar een diploma, dan verzilver je het naar iets dat voor de arbeidsmarkt op een lager inzetbaarheidsniveau ligt. Een diploma is natuurlijk waardevol voor jongeren of zij-instromers die hun vak nog moeten leren. Voor mensen die hun vak al beheersen en met het EVC-traject hun jarenlange opgebouwde ervaring laten valideren en afronden met een Vakbekwaamheidsbewijs, is het omzetten in een diploma dubbel en in feite een stap achteruit. Het is als stijgen van de zolder naar de kelder.”
Als het tenminste gaat om een diploma op hetzelfde niveau, nuanceert Hoeksema. “Voor iemand die wil doorgroeien naar een ander vak of een hoger niveau kan het uiteraard wél zinvol zijn om nog een aanvullende opleiding te volgen. Gelukkig hebben we inmiddels de ervaring dat ook opleidingen daarvoor een Vakbekwaamheidsbewijs accepteren.”
Ondersteund door brancheorganisaties
In bijna alle sectoren wordt het Vakbekwaamheidsbewijs inmiddels als formele kwalificatie erkend. Wat dat betreft was 2020 echt het Jaar van het Vakbekwaamheidsbewijs Arbeidsmarktroute. “Toen het Vakbekwaamheidsbewijs zijn intrede deed, heeft de toenmalige minister van VWS al heel snel aangegeven dat het wat haar betreft dezelfde status heeft als een diploma. De afgelopen jaren zijn er echter met name in de techniek veel beroeps- en branchestandaarden bij gekomen. Het EVC is een belangrijke pijler onder deze ontwikkeling.”
Brancheorganisaties als InstallQ, APK en AEC (Afvalenergiecentrales) zien een Vakbekwaamheidsbewijs als equivalent aan een diploma. “Simpelweg omdat het een vakvolwassenheids- of inzetbaarheidsgarantie geeft, in principe kun je de werkzaamheden waar het om gaat blindelings aan deze persoon toevertrouwen. Brancheorganisaties eisen vaak ook extra kwaliteitsgaranties. Met die reden worden de betreffende EVC-procedures getoetst door het Nationaal Kenniscentrum EVC, wat de waarde van het Vakbekwaamheidsbewijs vergroot en extra zekerheid biedt. In de praktijk is het Vakbekwaamheidsbewijs dan ook ruimschoots omarmd. Het is een onmisbaar middel om in de toekomst de enorme problemen op de arbeidsmarkt op te kunnen lossen.”